Ardışık sudoku, 3 temel sudoku kuralı more_vert haricinde bazı kareler arasında yer alan kalın-kısa-düz çizgilerin her iki yanına yazılacak olan rakamların birbirinin "ardışığı" olması gereken bir sudoku çeşididir.
Ayrıca, kareler arasında kısa çizgi bulunmayan yerlere yerleştirilecek rakamlar hiç bir zaman birbirinin "ardışığı" olmaması gerekmektedir.
Ardışık sudokuda ki ardışık kavramı, matematikteki ardışık kavramına çok benzerlik gösterse de bir kaç önemli nokta vardır.
9x9 ardışık sudokularda;
1 rakamının ardışığı sadece 2'dir.
2 rakamının ardışığı sadece 1 veya 3'dir.
3 rakamının ardışığı sadece 2 veya 4'dir.
4 rakamının ardışığı sadece 3 veya 5'dir.
5 rakamının ardışığı sadece 4 veya 6'dir.
6 rakamının ardışığı sadece 5 veya 7'dir.
7 rakamının ardışığı sadece 6 veya 8'dir.
8 rakamının ardışığı sadece 7 veya 9'dir.
9 rakamının ardışığı sadece 8'dir.
Bunlar şu anlama gelmektedir. Ardışık sudoku içinde 1 rakamı ve yanında/üstünde/altında resimdeki gibi kalın çizgi gördüğümüzde bu çizginin diğer tarafına ardışığı olan 2 rakamı gelecektir. Yine ardışık sudoku içinde 2 rakamı ve yanında/üstünde/altında resimdeki gibi kalın çizgi gördüğümüzde bu çizginin diğer tarafına ardışığı olan 1 veya 3 rakamı gelebilecektir vb.
Temel sudoku çözme teknikleri, ardışık sudoku türünde geçerlidir elbette. Bunun haricinde "ardışığı" kavramını nasıl kullanabileceğiz onu açıklayalım.
İpucu 1
Yukarıdaki ardışığı ihtimalleri gereği sudoku içinde bulabildiğimiz rakamları yerlerine yazarız. Bir çok ardışığı yazımında iki ihtimal olduğu için bazen hangisi yazacağımıza tam emin olamayabiliriz. O zaman şıkıştırma yöntemini kullanıp ardışığını tek ihtimale düşürmeye çalışırız.
İpucu 2
Bir bölgedeki eksik bir rakamın o bölgede gelebileceği yerleri sıkıştırma yöntemini kullanarak bulmaya çalıştığımızda, o rakamın o bölgede gelebileceği yer sayısı birden fazla ise ve gelebileceği o yerler içinde ardışık çizgisi var ise; gelebileceği yerlere sıra ile yazıp, peşinden ardışığı durumlarını da yazarak satır-sütun kontrolleri yaptığımızda hata vermesini sağlayıp o rakamın gelebileceği yerler ihtimalini azaltıp, gelebileceği tek yeri bulmaya çalışırız.
İpucu 3
Ardışık sudokunun kuralı gereği, iki kare arasında arada kalın çizgilerden yoksa ardışık iki sayı bu iki kareye gelemez. Bu durumu sudokuda bir bölgede bulunacak çok az rakam kaldığında, kalan rakamları bu yerlere yerleştirme varyasyonlarını düşündüğümüzde ardışık olmayanları yan yana (üst üste) gelmeyecekleri şekilde sadece bir yerleşim şekli olabilir. Yerleşim ihtimallerini sıra ile deneyerek "tek doğru" yerleşimi bulabiliriz.
İpucu 4
Artık kolay rakam bulunamıyorsa ve ardışık çizgisi bulunan yerlerin bazılarını tek ihtimale düşüremiyorsak, iki ihtimalden birisini yazarak, bu yazdığımız rakam üzerinden devam etmeye çalışırız. Yakınlarda yeni rakamlar bulmaya çalışıp sudokunun hata verip vermediğine bakarız hata veriyorsa başta düşündüğümüz o ihtimalin yanlış seçim olduğunu, dolayısıyla diğer ihtimalin doğru olacağına emin olabiliriz. Buna sudokuda deneme-yanılma yöntemi denir.
Şimdi bu ipuçlarını yukarıdaki sudoku üzerinde örneklendirelim.
İpucu 2 uygulaması
Birinci ve ikinci bölgede 2 rakamı vardır. Üçüncü bölgede 2 rakamın gelebileceği yerler (sıkıştırma yöntemi gereği), g1, h1, i1'dir.
2 rakamı g1'e gelse; ardışığı çizgisi gereği h1'e 1 veya 3 rakamı gelmelidir. ancak h sütununda 1 ve 3 bulunduğu için h1'e 1 veya 3 gelemez. O zaman baştaki kabülümüz yanlıştır. 2 rakamı g1'e gelemez.
2 rakamı h1'e gelse; ardışığı çizgisi gereği g1'e 1 veya 3 rakamı gelmelidir. ancak birinci satırda 3 (a1) ve bu bölgede 1 rakamı (h3) bulunduğundan g1'e 1 veya 3 gelemez. O zaman baştaki kabülümüz yanlıştır. 2 rakamı h1'e gelemez.
2 rakamı, o satırdaki gelebileceği son yer olan i1'e gelmelidir.
İpucu 1 uygulaması
i1'e 2 yazdıktan sonra hemen altına (i2) ardışığı 1 veya 3 gelebilir. ikinci satırda bir tane 1 (c2) olduğu için i2'ye 3 gelmelidir.
İpucu 3 uygulaması
Üçüncü bölgeye yeni rakamlar yerleştirmeye devam ettiğimizde i3'e 7 rakamını yerleştirdikten (g ve h sütunlarında 7'lerden dolayı) sonra üçüncü bölgenin son hali şöyle olmuştur.
Üçüncü bölgede kalan dört yere (g1, h1, h2, g3) gelebilecek dört rakam (4, 5, 8, 9) kalmıştır. Bu dört rakamdan ikisinin yerini tam olarak bulabiliyoruz. g1 ile h1 arasında ardışık çizgisi vardır. h1 ile g1'e ya 4 ile 5, ya da 8 ile 9 gelmelidir. 8 ile 9'un h1 ile g1'e geldiğini düşündüğümüzde 4 ile 5 rakamları h2 ile g3 gelecektir. h2 ile g3'e 4 ile 5 rakamlarını nasıl yerleştirirsek yerleştirelim, 5 rakamı her iki yerleştirmede de g2'de ki 6 rakamına yapışık duracaktır. 6 rakamının herhangi bir tarafında ardışık çizgisi olmadığı için 5 rakamının 6'nın yanına veya altına gelme ihtimali ardışık sudoku kuralı ile çelişmektedir. O zaman h2 ile g3'e 8 ile 9 gelmelidir. ikinci satırda bir tane 9 (d2) bulunduğu için h2'ye 8 ve g3'e 9 gelmelidir.
Resimdeki sudoku sorunun cevabı için tıklayınız .
Resimdeki ardışık sudoku sorusunun kaynağı gmpuzzles.com